Catania, vẽ quyến rũ khó cưỡng của Sicily

Ngọn Etna hùng vỹ

Có hai địa điểm lý tưởng ở Catania để chiêm ngưỡng ngọn Etna, con rồng lửa đang say ngủ này. Vào buổi sáng, bạn có thể tới Giardino Bellini, một trong những không gian xanh của thành phố. Ở giữa khu vườn đô thị yên bình này là một cao nguyên, nơi có một điểm thuận lợi và hoàn hảo. Etna có màu xám và có chút huyền ảo khi ánh ban mai xuất hiện, giống như bóng ma của một ngọn núi. Các đường dốc thấp ở hai bên và một vết lõm ở đỉnh núi làm nó trông như chiếc nón fedora khổng lồ. Vào sáng sớm, những làn hơi nước bay quanh đỉnh núi, nhưng không thể biết được đó có phải là những vệt sương mù hay những làn khói. Vào lúc hoàng hôn, ở góc nhìn từ quán bar trên sân thượng Una Hotel Palace, núi lửa lúc này hiện diện rõ ràng hơn; trông như nó đang nổi trên một biển những mái nhà bằng đất nung trong khi các đám mây cũng to lớn không kém đang trôi ở phía sau.

Năm 1669, phần lớn thành phố bị dung nham phá hủy; và 24 năm sau, năm 1693, một trận động đất đã san phẳng nơi này. Hai sự kiện đáng sợ đó diễn ra chỉ trong vòng 100 năm đã định rõ nét đặc trưng của Catania. Không chỉ những con đường trở nên rộng rãi mà hầu hết các tòa nhà mới đều có thiết kế thấp, vững chắc và có khả năng chống chịu động đất. Tôi tham gia một tour du lịch bằng xe 4x4. Trong một giờ, chiếc xe leo lên những dốc bao phủ bởi những cây hạt dẻ lá rộng, đi qua những dấu vết còn lưu lại từ đợt phun trào đã phá hủy thành phố cách đây 300 năm, bây giờ là một điểm dã ngoại phủ đầy cây xanh. Từ độ cao 1000m trở lên những ngôi làng dần biến mất, nhường chỗ cho những núi đá đen rạn nứt. Chúng tôi dừng lại để kiểm tra một căn nhà mất mái bị phá hủy bởi vụ phun trào ở thế kỷ 20. Những thân cây trắng xóa đã ngã xuống nằm trên đống tro tàn, giống như những nhánh gạc của một số loài linh dương khổng lồ đã tuyệt chủng bị tẩy trắng.

Chúng tôi dừng lại ở Rifugio Sapienza, nơi cáp treo dừng ở điểm gần đỉnh núi. Có thể bạn nghĩ rằng đứng trên một ngọn núi lửa sẽ cảm thấy nóng, nhưng thật ra là có một cơn gió lạnh dữ dội đang thổi ngang. Những người vô tình đi từ những con đường nóng bức ở Catania lên tới đỉnh núi đang đứng run rẩy, vòng tay che đôi vai của mình. Vì một vài lý do nào đó, cơn gió lạnh buốt không làm bốc lên bụi mù, bụi nằm ở đó mà không bị xáo trộn - tôi không biết tại sao lại như vậy. Tôi thấy một đám mây lăn sà xuống dãy núi trông như cột khói ẩm ướt và lạnh lẽo, che khuất cả mặt trời.

Trên đường xuống núi, chúng tôi ghé thăm ngôi làng Zafferana Etnea. Đây là nơi luồng dung nham  ngừng chảy sau vụ phun trào khổng lồ vào năm 1991. Ở dưới chân, con đường mòn nham thạch mới  này còn giòn dễ vỡ và thoáng khí, giống như một thanh chocolate giòn bị hóa thạch vậy. Phần đầu rắn chắc của nó là một sự hiện diện đe dọa ở khu vườn sau của một ngôi nhà ở vùng xa xôi hẻo lánh: bất cứ ai đứng trên ban công gần như đều có thể nghiêng người và chạm vào nó.

Phía trên Etna thì rất hoang vắng, quyến rũ như mặt trăng, nhưng tôi thì rất vui khi được trở về Catania. Tôi vẫn muốn được nhìn thấy đấu trường của người Hy Lạp và La Mã trên đường bờ biển đầy nắng này. Trên đường đi, tôi dừng lại ở một ngôi nhà đổ nát của nhà thơ tình Domenico Tempio sinh ra ở Catania, người cùng thời với Bellini. Tempio dường như tin rằng ngôi nhà của một nhà thơ nên thể hiện rõ bản chất công việc, bởi vì ban công của ông được trang trí với những tượng hình chạm khắc đang dùng một tay giữ sàn trong khi tay còn lại thì chơi đùa.

Một vài bước đi từ đấu trường sẽ đến đường Crociferi, một con phố hoàn toàn gồm các cung điện và nhà thờ lớn từ thế kỷ 18 vẫn còn nguyên vẹn. Giống như Etna, nó có vẻ như thay đổi theo thời gian trong ngày. Vào buổi sáng nó là yên tĩnh và oai nghiêm, nhưng vào ban đêm, nó trở thành kiểu phòng giải trí ngoài trời dành cho sinh viên địa phương. Họ ngồi trên vỉa hè, trò chuyện và hút thuốc, quên đi những kiến trúc xung quanh họ. Nơi tốt nhất để dùng bữa ở đây là Locanda Cerami, một cửa hàng pizza, nơi các bàn ngoài trời nằm ngay bên phải Nhà thờ thánh Camillus. Một vị thánh bằng đá cẩm thạch nhìn từ trên cao xuống khi tôi đánh chén một cái bánh pizza lớn đến mức tôi có thể lắp chân vào cái bánh và xem nó như một cái bàn cà phê. Tôi đang ăn được một nửa bánh pizza quattro stagioni (bánh 4 vị) thì dọc theo con đường Crociferi, tất cả các đèn lồng trang trí đường phố đã bừng sáng cùng một lúc. Trong giây lát, mọi người nhìn lên tự hỏi, như thể họ đã đột nhiên nhận ra là mình đang ở một nơi thật đáng yêu.

Miền đông nam xinh đẹp của Sicily

Chợ cá là nơi tụ họp của Catania: người dân ở đây thích ăn, và cá là món ăn trên hết, và Pescheria là nơi mà dường như lễ hội hải sản sôi động diễn ra hằng ngày. Mỗi gian hàng đều bày bán nhiều cá kiếm, được chặt ngang ở giữa tựa như những khúc gỗ hồng; những con cá nhỏ màu bạc đặt trên quầy giống như đồ trang sức bày trên một tấm vải; các thùng chứa sò phát ra tiếng lách cách như những viên sỏi trên bờ biển khi người bán cá lật trở chúng.

Có hai nhà hàng lâu đời nhưng nhộn nhịp nằm bên cạnh nhau trong chợ cá, đó là La Paglia và Antico Marina. Thời điểm tốt nhất để dùng bữa ở hai nhà hàng này là vào giờ ăn trưa. Đối với bữa tối, tôi đi vài trăm thước trên đường Etnea tới nhà hàng đằng sau Gymnasium Siculorum trên quảng trường Università. Nhà hàng Osteria Antica Sicilia có một sân nhỏ nằm phía mặt đường, nơi một ca sĩ bel canto ghé qua để hát một vài bản nhạc như opera hay các bài hát khiến mọi người thích thú.

Giống như mọi nơi ở Ý, Catania cũng có loại nước sốt nổi tiếng. Nó được gọi là alla Norma, và được đặt theo tên một vở opera do người con nổi tiếng nhất của Catania, nhà soạn nhạc Vincenzo Bellini viết nên. Khi gọi món Norma, những gì bạn sẽ nhận được là sốt cà chua với cà tím và phô mai ricotta, những nguyên liệu được tìm thấy trên thực đơn ở khắp mọi nơi.

Những món ăn đặc sắc của địa phương chính là carne de cavallo, thịt ngựa, được chế biến dưới dạng xúc xích, bít tết và hamburger. Trên con đường Plebiscito, phía tây của quảng trường Stesicoro, các nhà hàng dọn những quầy nướng trên đường phố khi mặt trời lặn. Khu vực này có thể dễ nhận ra nhờ một biển báo quảng cáo có hình macelleria equina (nghĩa là người bán thịt ngựa) và những con ngựa phi nước đại vẽ trên mặt tiền hàng.